تحلیل رتبه امامت در آیه ابتلا

پژوهش حاضر با توجه به منابع تفسیری فریقین و روایات وارده در تفاسیر اثری و مجامع حدیثی در خصوص تحلیل رتبه ی امامت و مقام والای امام که در آیه ابتلی آمده است به نتایج زیر دست یافت: 1. حضرت ابراهیم(ع) با اینکه پیشتر نبی و رسول بود؛ ، پس از آنکه مراحل سخت و دشوار آزمایش ها و ابتلائات گوناگون الهی را با موفقیت پشت سر گذاشت، به مقام امامت نائل شد، و با تحلیل آیه ی ابتلی به روشنی معلوم می شود که رتبه ی امامت فراتر از نبوت و نظریه همسانی نبوت وامامت که عمدتاً از سوی اندیشوران اهل سنت اقامه شده است ناتمام می باشد. 2. واژه ی امامت در آیه ی شریفه ابتلی معانی متفاوتی پیدا کرده است و مفسران و قرآن پژوه نظر متفاوتی را در این خصوص ارائه داده اند، از جمله: پیشوایی بر همگان و انبیاء، زمامداری و تدبیر جامعه، پیشوایی در هدایت به امر و تفویض دین، که در فصلی جداگانه ـ تحلیل چرایی رابطه ی امامت و نبوت ـ به نقل و نقد این معانی پرداخته شده است. 3. در نهایت پس از نقل و نقد آراء در خصوص چیستی و ماهیت امامت در آیه شریفه ـ هر چند دیدگاه علامه طباطبایی از همگان به واقع نزدیک تر می نمود ـ در عین حال نتوانستیم به نظریه ی روشنی دست یابیم.